چوب پایدار چیست ؟
اگر شما هم در حوزه صنعت چوب فعالیت می‌کنید، احتمالا اصطلاح چوب پایدار برایتان آشناست. با آگاهی در مورد چوب پایدار، می‌توانید مسئولیت‌پذیری بیشتری در برابر محیط زیست در حوزه فعالیت خود باشید. قطع درختان و چوب‌بری پایدار روشی است که در آن درختان از طرف سازمان‌های وابسته به محیط زیست مسئولانه برداشت می‌شود. با این که قطع درختان برای چوب در اکثر مواقع به محیط زیست آسیب می‌رساند چوب‌بری پایدار با انتخاب برخی از پایدارترین گونه‌ها، اثر نامطلوب را معکوس می‌کند. قصد داریم در اینجا ، جنبه‌های مختلف چوب پایدار را مورد بحث قرار دهیم.
شورای حمایت از جنگل ها (FSC)
چندین سازمان در سراسر جهان تلاش خود را به ایجاد سیستمی برای نگهداری و حمایت از گونه‌های چوب پایدار اختصاص می‌دهند. یکی از معتبرترین سازمان‌ها در این زمینه، شورای حمایت از جنگل ها (FSC) است. شورای حمایت از جنگل ها (FSC) سازمانی غیرانتفاعی است که به مدیریت مسئولانه جنگل‌های جهان کمک می‌کند. این سازمان، سیستم گواهینامه‌ای منسجم و جامع ایجاد کرده که در سطح بین‌المللی به عنوان معتبرترین روش برای اطمینان از کاربرد چوب‌های پایدار پذیرفته شده است. در بازار جهانی به عنوان یک تولید کننده مسئول، فقط باید از چوبی استفاده کنید که دارای آرم FSC باشد. آمارها نشان می‌دهد کمتر از 20 درصد از چوب فروخته شده در دنیا پایدار و دارای گواهی FSC است. با در نظر گرفتن این واقعیت تکان‌دهنده، در این قسمت فهرست به معرفی برخی از پایدارترین گونه های چوب می پردازیم.
پایدارترین گونه های چوب
گونه‌های زیر، بیشترین میزان پایداری را در بین گونه‌های مختلف چوب دارند.
چوب پایدار زبان گنجشک
درخت زبان گنجشک به معنای واقعی یک درخت پایدار است این درخت نقش برجسته‌ای در ساخت انواع مبلمان و تجهیزات ورزشی دارد. این چوب مقاوم، دارای بافتی فشرده است و در ساخت دستگیره ابزار، تراورس راه آهن، پاروهای قایق‌رانی و قایق به خوبی عمل می‌کند. زبان گنجشک سفید مخصوصاً به دلیل موادی که برای ساخت چوب بیس‌بال است، شناخته شده است.
بلوط
بلوط گونه‌ای از درخت‌های پایدار است که درجه حساسیت بیشتری نسبت به زبان گنجشک دارد. بیشتر بلوط‌های موجود در بازار از بریتانیا و سایر نقاط اروپا و ایالات متحده می‌آیند و دارای گواهی FSC هستند؛ اما باید مراقب ذخایری باشید که از برخی کشورهای اروپایی که درگیر قطع غیرقانونی درختان هستند وارد می‌شوند و منجر به نابودی جنگل‌ها خواهند شد. این چوب سخت با طیف رنگی روشن و تیره نقش برجسته‌ای در کف سازی و ساخت کابینت و مبلمان ایفا می‌کند.
ماهاگونی
رنگ مایل به قرمز درخت ماهاگونی آن را به چوبی بسیار محبوب و ارزشمند تبدیل کرده است. با این حال، هنگام تهیه آن باید احتیاط کنید، زیرا حداقل پنج گونه از این درخت در معرض خطر انقراض قرار دارند.
چوب پایدار افرا
افرا چوب دیگری است که به وفور در جنگل‌های زراعی یافت می‌شود. از این چوب بیشتر برای پین‌های بولینگ و میله‌های بیلیارد استفاده می‌شود. این چوب همچنین به عنوان چوب تنه در نظر گرفته می‌شود، به این معنی که امواج صوتی را هدایت می‌کند و به خوبی با آنها طنین‌انداز می‌شود. این ویژگی چوب درخت افرا را به چوبی ضروری برای ساخت آلات موسیقی تبدیل می‌کند.
ساج
وقتی از چوب ساج استفاده می‌کنید، حساسیت روی عملکردتان بسیار زیاد خواهد شد. چوب ساج به دلیل استحکام و مقاومت طبیعی در برابر حشرات، رطوبت و پوسیدگی برای ساخت مبلمان رایج است. مسئله اینجاست که یافتن ساج تولیدی به صورت قانونی و مسئولانه برای شما چالش‌برانگیز است. اگر از چوب ساج استفاده می‌کنید، مطمئن شوید که دارای گواهی FSC است.
گیلاس
گیلاس نیز عمدتاً در آمریکای شمالی رشد می‌کند و کاربردهای متعددی دارد. رنگ چوب این درخت، قهوه‌ای مایل به قرمز است. بخش زیادی از خانه‌های آمریکایی متشکل از چوب گیلاس است. این چوب با بافت فشرده‌ای که دارد در برابر عوامل طبیعی مقاومت بالایی دارد.
چوب پایدار کاج
چوب کاج به دلیل در دسترس بودن گسترده از محبوبیت زیادی برخوردار است. این چوب بسیار پایدار است زیرا بسیار سریع رشد می‌کند. از کاج زرد رنگ برای ساخت قایق استفاده می‌شود، در حالی که کاج سفید با بافت فشرده‌تر نقش برجسته‌ای در ساخت مبلمان و مصالح ساختمانی دارد.
صنوبر
صنوبر یکی از چوب‌های پایدار دیگری است که برای اطمینان از گروه‌بندی این درخت در دسته چوب پایدار، می‌توانید صنوبر داگلاس دارای گواهی FSC را دریافت کنید. از این چوب به دلیل ابعاد بزرگ موجود و استحکام قابل توجه آن برای ساخت و ساز استفاده می‌کنیم.
بامبو
گیاه بامبو دارای گواهی FSC نیست و از نظر فنی درخت محسوب نمی‌شود؛ اما سرعت رشد بامبو نسبت به خیلی از گونه‌های دیگر بیشتر است. حدود 1500 گونه بامبو در جهان وجود دارد که کاربردهای بسیار متنوعی دارند. در بسیاری از موارد بامبو می‌تواند جایگزین محصولات چوبی سنتی شود.
گونه های چوب با پایداری کم
گونه‌های چوبی زیر پایداری بسیار کمتری نسبت به سایر انواع چوب دارند و باید از خرید آنها خودداری کنید.
چوب پایدار آبنوس
آبنوس درخت تنومندی است که فقط در جنگل‌های کامرون به وفور یافت می‌شود. به دلیل همین محدودیت این گونه برای استفاده بسیار لازم است. چوب آبنوس برای ساخت گیتار و سایر آلات موسیقی بسیار مورد توجه است، اما اگر از این چوب استفاده می کنید، باید قانونی بودن برداشت آن را بررسی کنید.
ساج برمه‌ای
چوب ساج برمه ای چوب دیگری است که فروش آن در اکثر کشورها ممنوع است. کسانی که در صنعت نجاری مشغول به کار هستند، به این چوب به دلیل ظاهر خوب، دوام و مقاومت طبیعی آن در برابر حمله حشرات و رطوبت علاقه دارند.
چوب پایدار ونگه
این چوب برای ساخت سازهای کوبه‌ای و همچنین گیتار مناسب است. به دلیل رنگ تیره و سختی غیرمعمول آن (به جای گردو)، ونگه در کفپوش های چوبی محبوبیت دارد. در حال حاضر بهتر است به دلیل محدودیت گونه های این چوب از جایگزین‌های مناسب استفاده کنید.
ماهاگونی برزیلی
چوب ماهاگونی برزیلی هم یک گونه چوبی در خطر انقراض به همراه پنج نوع ماهاگونی آفریقایی است. اگر به دنبال جایگزینی برای این چوب هستید Jatoba و andiroba انواعی با خواص مشابه با ماهاگونی برزیلی هستند.
مزیت های چوب پایدار
در طول سال‌های قبل تعداد زیادی صنایع مختلف به طور متوالی موجب تخریب منابع طبیعی شدند. این آمار در حدود 100 سال اخیر به ابعاد خطرناکی رسید و مسئولیت جلوگیری از تخریب منابع طبیعی برعهده ما است. با استفاده از چوب‌های پایدار، می توانیم نقش خود در حفظ محیط زیست را به درستی ایفا کنیم. همانگونه که مشخص است مزایای کاربرد چوب در ساختمان بی‌شمار است. چوب و سایر فرآورده‌های چوبی برای قاب‌بندی، عایق‌بندی، جداسازی فضا و بخش‌های دیگر خانه استفاده می‌شود.
بعضی از مصالح ساختمانی مانند استیل و مواد معدنی که قابلیت اشتعال را ندارند، ممکن است به هنگام گرما دیدن منبسط شوند و همین موضوع سبب ضعیف شدن و فروریختگی سازه و ساختار ساختمان می‌شود. استفاده از انواع چوب در ساختمان‌سازی امکان وقوع این گونه حوادث را از بین می‌برد. همچنین چوب به طور طبیعی رشد کرده و دی اکسید کربن را از اتمسفر حذف می‌کند. یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد چوب این است که حتی پس از تبدیل شدن به وسایل چوبی، به جذب کربن هوا ادامه می‌دهد.
شیشه ۲۳ برابر زودتر از چوب رسانش گرمایی دارد. این عدد برای سنگ مرمر ۹۰ برابر، استیل ۱۶۵۰ برابر و برای آلومینیوم ۷۰۰۰ برابر سریع‌تر است. از همین اعداد می‌توان نتیجه گرفت یکی از مزایای چوب در ساختمان عایق بودن مناسب است.
با توجه به پیشرفت علم و تکنولوژی در جهان یکی از دلایلی که امروزه کماکان از چوب در ساختمان‌سازی استفاده می‌شود ایمنی، سبکی، استقامت و دوام آن در برابر فشار است. شاید در ابتدا تصور کنید یکی از معایب چوب در ساختمان مقاوم نبودن در برابر رطوبت و خیس شدن است؛ اما برخی از گونه‌های چوب نیز در برابر آب و رطوبت مقاوم هستند.
